Η δόλια περιέλευση σε αδυναμία πληρωμών, αποτελεί τον κυριότερο λόγο απόρριψης μίας αίτησης του ν.3869/2010. Σύμφωνα με τη νομολογία, ένας οφειλέτης ενεργεί δολίως όταν με τις πράξεις ή παραλείψεις του επιδιώκει την αδυναμία των πληρωμών του ή προβλέπει ότι οδηγείται σε αδυναμία πληρωμών και δεν αλλάζει συμπεριφορά, αποδεχόμενος το αποτέλεσμα αυτό. Ειδικότερα, πρόκειται για τον οφειλέτη εκείνον ο οποίος καρπούται οφέλη από την υπερχρέωση του με την απόκτηση κινητών ή ακινήτων, πλην όμως είτε γνώριζε κατά την ανάληψη των χρεών ότι είναι αμφίβολη η εξυπηρέτηση τους, είτε από δική του υπαιτιότητα βρέθηκε μεταγενέστερα σε κατάσταση αδυναμίας πληρωμών.
Συνεπώς, η εξαιτίας του δόλου μόνιμη αδυναμία του οφειλέτη, δεν είναι αναγκαίο να εμφανιστεί μετά την ανάληψη του χρέους, αλλά μπορεί να υπάρχει και κατά την ανάληψη αυτού, όταν δηλαδή ο οφειλέτης ήδη από την αρχή, αναλαμβάνοντας το χρέος, γνωρίζει ότι με βάση τα εισοδήματα του και τις εν γένει ανάγκες του δεν μπορεί να το εξυπηρετήσει. Αξίωση πρόσθετων στοιχείων για τη συγκρότηση του δόλου στο πρόσωπο του οφειλέτη κατά την ανάληψη του χρέους, όπως είναι η εξαπάτηση των υπαλλήλων του πιστωτικού ιδρύματος ή η παράλειψη του πιστωτικού ιδρύματος να προβεί στις αναγκαίες έρευνες της πιστοληπτικής ικανότητας του δανειολήπτη, δεν ανταποκρίνεται στο πνεύμα του νόμου.
Βέβαια, η δόλια περιέλευση σε αδυναμία πληρωμών δεν εξετάζεται αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο, αλλά μονάχα κατόπιν προβολής σχετικής ένστασης από τον πιστωτή, ο οποίος πρέπει να προτείνει τον εν λόγω ισχυρισμό κατά τρόπο ορισμένο, ήτοι με σαφή έκθεση των γεγονότων που τον θεμελιώνουν και να τον αποδείξει. Ο δόλος αποτελεί αόριστη νομική έννοια και, άρα, ελέγχεται αναιρετικά η απόφαση του δικαστηρίου της ουσίας για το αν τα περιστατικά, που έγιναν ανελέγκτως δεκτά απ’ αυτό, υπάγονται ή όχι στη νομική έννοια του δόλου.
Έτσι έχει πλέον κριθεί από τον Άρειο Πάγο (πχ. ΑΠ 1508/2022) ότι για να είναι ορισμένη (άρα και νομικώς βάσιμη) η ένσταση περί δόλιας περιέλευσης σε αδυναμία πληρωμών, απαιτείται ο πιστωτής να αναφέρει:
(α) το αρχικό και τελικό ύψος των τραπεζικών προϊόντων που ο οφειλέτης συμφώνησε να λάβει,
(β) το χρόνο που τα συμφώνησε και τα έλαβε,
(γ) τις οικονομικές δυνατότητες αυτού κατά το χρόνο δημιουργίας των οφειλών, ή τις ευλόγως αναμενόμενες μελλοντικές οικονομικές του δυνατότητες,
(δ) τη μηνιαία δόση που έπρεπε να καταβάλει και
(ε) τα έξοδα διαβιώσεως του,
ώστε σε συνδυασμό και με τα εισοδήματα του κατά το χρόνο λήψεως των δάνειων, να καταστεί δυνατόν να κριθεί αν πρόβλεπε ως ενδεχόμενο ότι ο υπερδανεισμός του θα τον οδηγούσε σε κατάσταση αδυναμίας πληρωμών και παρά ταύτα αποδέχθηκε το αποτέλεσμα αυτό. Σε περίπτωση, που δεν αναφέρονται όλα τα ανωτέρω, η σχετική ένσταση θα πρέπει να απορριφθεί και να γίνει δεκτή η αίτηση του δανειολήπτη.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχετικές ενστάσεις δόλιας περιέλευσης που προβάλουν οι πιστωτές είναι στην συντριπτική πλειοψηφία τους αόριστες, καθίσταται σαφές ότι η απόρριψη μίας αίτησης σε 1ο ή 2ο βαθμό, δεν θα πρέπει να απογοητεύει τους δανειολήπτες, καθώς έχουν τη δυνατότητα, με τους κατάλληλους χειρισμούς, να ανατρέψουν την κατάσταση αυτή είτε στο Εφετείο είτε στον Άρειο Πάγο.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Εταιρεία μας, στον κάτωθι σύνδεσμοhttps://fikirislaw.com/contact/
